Rok 1113 to zalegalizowanie nowego szpitala, kierowanego wtedy przez brata Gerarda. Nowy zakon - szpitalnicy św. Jana, czyli joannici, otrzymali od papieża Paschalisa II bullę Pie postulatio voluntatis[2], a bractwo stało się jednym z pierwszych zcentralizowanych zakonów rycerskich.

Nowe przedsięwzięcie okazało się trwałe i popularne, a jego reguła sankcjonowała, aby zakonnicy walczyli z orężem w ręku w obronie Grobu Świętego, jako Militia Sacra. Dzięki doskonałej od początku administracji i hasłom walki z niewiernymi bardzo szybko zakonnicy – rycerze rozprzestrzenili się na Bliskim Wschodzie, kolejne domy szpitalników powstawały w Gazie, Nabulusie, Cezarei, Akce, Trypolisie, Tortosie, Antiochii i na Cyprze w Limasson, tworząc tam wspaniałe przykłady architektury obronnej, jak Crac de Chevaliers, zachowane do dziś w ruinach, świadczących o potędze zakonu.

Joannci stali się szybko zakonem rycerskim, obok zwykłych ślubów zakonnych, składali śluby walki z niewiernymi, a liczne przywileje nadawane przez kolejnych papieży gwarantowały im swobodny rozwój. Zakon szybko rozprzestrzenił się w Europie, uczestnicząc w walkach z niewiernymi, w Hiszpanii i wielu innych ziemiach. Olbrzymie dochody płynęły z rosnących posiadłości ziemskich, z licznych obiektów ulokowanych zarówno w miastach jak i we wsiach.

[1]E. Potkowski, Zakony rycerskie, Warszawa 1995, s. 79, H. J. A. Sire, Kawalerowie maltańscy, ­Warszawa 2000, s. 18

[2H. Sire, op. cit., s. 20.

oprawa twarda, 2012

KATALOG ŚLĄSKICH DOKUMENTÓW JOANNICKICH

PRZECHOWYWANYCH W NARODOWYM ARCHIWUM W  PRADZE